ब्याज
ऋणीले ऋणको साँवा बाहेक दिनु पर्ने थप रकमलाई ब्याज भनिन्छ। यो इस्लामि विधान अनुसार अवैध छ, ’cause यसमा अन्याय र हानि छ।
हुनत ब्याजका धेरै किसिमहरु छन्, तर प्रसिद्ध र अति अवैध किसिम… ऋण र सापट बापतको ब्याज हो, किनकि यसमा खरिद-बिक्री केही पनि हुँदैन, तै पनि साहुले ऋणीमाथि ऋणको बोझ थप्ने गर्दछ। यो दुई किसिमका छन्-
ऋणीले ऋणको साँवा बाहेक दिनु पर्ने थप धन वा रकमलाई ब्याज भनिन्छ। .
- १ – सापट बापत ब्याज-
सापट रकम चुक्ता गर्ने समय नाघेपछि साँवामा थपिने रकमलाई नै सापट बापतको ब्याज भनिन्छ।
उदाहरण- (खालिद) ले (सईद) सित १००० डलर एक महिनापछि फिर्ता दिन्छु भनेर लियो तर एक महिनापछि उसले तिर्न सकेन। खालिदले भन्यो, अहिले दिन्छौ भने केही बढी दिनु पर्दैन तर एक महिनापछि ११०० तिर्नु पर्छ। अर्को एक मिहनामा तिर्न सकेनौ भने १२०० तिर्नु पर्छ। यसरी नै महिना पिच्छे बढ्दै जान्छ।
- २ – ऋण बापत ब्याज-
कुनै व्यक्ति वा बैंकबाट वार्षिक ५% प्रतिशत वा त्यो भन्दा कम वा बढी ब्याज दरमा ऋण लिनु।
उदाहरण- मानौं, तपाई एक लाखमा एउटा घर किन्न चाहनुहुन्छ, तर तपाईसँग पर्याप्त रकम नभएकोले बैंकबाट एक लाख रुपैया ऋण लिनु भयो। यो शर्तमा कि तपाई ५ वर्षको किस्तामा एक लाखको बदलामा साढे एक लाख (१,५०,०००) साँवा ब्याजसहित दिनु पर्छ।
इस्लामले ब्याज र यसका सम्पूर्ण तरिकाहरूलाई सदाको लागि अवैध गरेको छ। चाहे त्यो घर, जग्गा, जमीन खरिद-बिक्री, व्यवसाय, उद्योग इत्यादि जुनसुकै उद्देश्यको लागि होस्।
तर किस्ताबन्दिमा नगद भन्दा बढी पैसा दिएर कुनै सरसामान किन्नु जायज छ र यो ब्याज अन्तर्गत पर्दैन।
जस्तै- १००० डलरको मेशिन क्रेताले प्रति महिना १०० डलर जम्मा गर्ने गरी एक वर्षको किस्ताबन्दी (१०० X १२ = १२००) मा किन्नु ।